Samenvatting theorie Auditing beginselen
College 2
Pincoff affaire was een directe aanleiding voor het ontstaat van accountancy omdat er
gesjoemeld werd met de winsten en verliezen. Dit kon doordat er toen nog geen
onafhankelijk toezicht was (ontstond door een scheiding in leiding en eigendom).
Belangrijkste theorieën (4) voor de behoefte van een accountantscontrole: (VIVA)
1. Verzekeringstheorie: controle kosten worden gezien als een premie voor het
overdragen van onjuiste informatie.
2. Informatietheorie: het risico dat onjuiste informatie wordt verschaft. Gaat om de
relatie tussen het management en het maatschappelijk verkeer. De
accountantscontrole zorgt voor een meer efficiënte markt.
3. Vertrouwenstheorie: bestaansrecht van de accountantscontrole is afhankelijk van
het vertrouwen dat de controle van de accountant wekt bij het maatschappelijk
verkeer.
4. Agency-theorie: richt zich op de scheiding tussen leiding (management = agent) en
eigendom (aandeelhouders = principaal) en de daarbij horende tegengestelde
belangen.
Structuur van wet-en-regelgeving voor het accountantsberoep is als volgt: wetgeving,
verordeningen en nadere voorschriften. De verordeningen en nadere voorschriften zitten
verankerd in de wet op het accountantsberoep (Wab), waarmee de verordeningen en
nadere voorschriften ook een wettelijke status hebben.
Wetgeving:
- Wet op het accountantsberoep (Wab)
- Wet toezicht accountantsorganisatie (Wta)
Verordeningen:
- Verordening gedrags- en beroepsregels accountants (VGBA)
- Verordening inzake de onafhankelijkheid van accountants bij assuranceopdrachten
(ViO)
Nadere voorschriften:
- NV accountantskantoren – assurace (RA)
- Permanente educatie
1
,Als een accountant is ingeschreven bij de NBA moet hij zich houden aan de beginselen van
de VGBA. De VGBA geeft de accountant een handvat bij het oplossen van ethische
dilemma’s en bevat de waarden van het accountantsberoep.
1. De accountant dient op te treden in het algemeen belang en daarin zijn
verantwoordelijkheid nemen.
In verordeningen is de wetgeving uitgewerkt en in nadere voorschriften worden
onderwerpen uit verordeningen weer verder uitgewerkt.
Wta: bevat regelgeving voor externe accountants die wettelijke controles uitvoeren m.b.t.
de onafhankelijkheid die bij deze uitvoering moet worden nageleefd. De Vio werkt de
regels die in de Wta staan uit.
Wet: een algemeen verbindend voorschrift (Wta)
Soorten opdrachten:
1. Assurance opdrachten: opdrachten waarvoor de accountant een vorm van
zekerheid geeft bij een object van onderzoek
a. Controle opdracht of andere assurance opdrachten
2. Overige opdrachten: geven geen zekerheid aan derde gebruiker en zijn daarmee niet
bedoeld om het vertrouwen in het object van onderzoek bij andere gebruikers dan
de verantwoordelijke partij te verstrekken.
a. Aan assurance verwante opdrachten = overeengekomen specifieke
werkzaamheden
b. Belastingaangifte
c. Consultancy en adviesopdrachten
2
,Stramien voor assurance opdrachten
Geeft elementen en doelstellingen van AssuOpdr
- Als opdracht niet is bedoeld om vertrouwen bij andere gebruikers dan de
verantwoordelijke partij te versterken = aan assurance verwante opdrachten.
In NV COS is het stramien voor assurance opdrachten opgenomen. Hierbij wordt
onderscheidt gemaakt tussen assurance, aan assurance verwante en overige opdrachten.
Assurance opdracht: een opdracht waarbij een accountant een conclusie formuleert die
bedoeld is om het vertrouwen van de beoogde gebruikers (die niet de verantwoordelijke
partij is) te versterken. Heeft volgende elementen:
1. Drie betrokken partijen
2. Een object van onderzoek
3. Criteria waaraan wordt getoetst
4. Een conclusie die wordt getrokken door de accountant
Attestopdracht: onderzoek naar de bewering (uitspraken) van de verantwoordelijke partij.
(Accountant onderzoekt de conclusie, niet object van onderzoek).
Direct reporting-opdracht: accountant onderzoekt niet de bewering van de
verantwoordelijke partij maar direct het object van onderzoek. ( Hier wordt geen
onderzoek uitgevoerd ten aanzien van de bewering).
Voor een opdrachtacceptatie (5) is van belang:
1. Integere controle cliënt
2. Stramien voor assurance opdrachten (referentiekader)
3. ViO (onafhankelijkheid)
4. VGBA
5. Standaard 210 (voorwaarde controleopdracht)
Wat is de relatie tussen de ViO en VGBA en de ViO en de Wta?
1. Regels voor onafhankelijkheid zijn uitgewerkt in ViO. Door onafhankelijk te zijn
maakt de accountant zijn objectieve en integere houding (2 VGBA beginselen) als het
ware ‘zichtbaar’ voor de gebruikers.
2. Regels voor onafhankelijkheid zijn uitgewerkt in ViO. De Wta bevat tevens regels
voor accountants die wettelijke controles uitvoeren m.b.t. de onafhankelijkheid
vullen elkaar aan.
Onafhankelijkheid aspecten accountant:
1. Onafhankelijkheid in wezen = geesteshouding van accountant (persoonlijkheid)
2. Onafhankelijk in schijn = het optreden in de praktijk zoals die door andere wordt
opgemerkt.
3
, Clientaanvaarding factoren (7) (Wil ik deze klant accepteren?):
1. Reputatie van eigenaren en management
2. Wijze waarop de interne beheersing van de entiteit geregeld is
3. Stand van de belastingaangiften
4. Verloop van personeel
5. Aanwijzingen voor illegale activiteiten
6. De bereidheid tot het voldoen van declaraties
7. De reden waarom van accountant gewisseld is
Opdrachtaanvaarding factoren (7) (Kan ik deze klant accepteren, vanuit jezelf):
1. Deskundigheid en ervaring team
2. Naleving van fundamentele beginselen (= VGBA)
3. Naleving onafhankelijkheid (= ViO)
4. Aanvaardbaarheid verslaggevingsstelsel
5. Minimale inrichting interne beheersing
6. Verantwoordelijkheden management
7. Beperkingen in de reikwijdte van de controleopdracht
Bedrijfsverkenning:
1. Omgevingsanalyse
2. Aard van entiteit
3. Doelstellingen en strategieën en de daarmee verband houdende risico’s
4. Meting en beoordeling van de financiële prestaties van de entiteit
Het doel van de jaarrekening is het afleggen van verantwoording (=
verantwoordingsfunctie) door het bestuur en het verschaffen van informatie voor het
nemen van economische beslissingen (= beslissingsfunctie) aan gebruikers.
Materialiteit: betreft de kritische grens waarbij het weglaten of het onjuist weergeven
daarvan de economische beslissingen van gebruikers van de jaarrekening zouden kunnen
beïnvloeden. (Er is dus een MOGELIJKHEID).
Materialiteit is afhankelijk van de omstandigheden, en wordt beïnvloed door de omvang
(kwantitatief) en aard (kwalitatief) van een afwijking.
- Is niet gericht op individuele gebruikers, maar op gebruikers als groep
Een afwijking is kwantitatief materieel indien de gebruiker van de jaarrekening op basis van
de omvang van de afwijking een andere economische beslissing zou kunnen nemen. Een
afwijking is kwalitatief materieel indien de gebruiker van de jaarrekening op basis van de
aard van de afwijking een andere economische beslissing zou kunnen nemen.
Voor het bepalen van de materialiteit van de jaarrekeningcontrole houd je rekening met het
perspectief en het belang van de gebruikers (NV COS 320): Wie zijn de gebruikers, en welke
belangen en behoefte hebben zij? Zo kijken investeerders meer naar winsten voor
belastingen en banken meer naar de financiële ratio’s (solvabiliteit).
4
College 2
Pincoff affaire was een directe aanleiding voor het ontstaat van accountancy omdat er
gesjoemeld werd met de winsten en verliezen. Dit kon doordat er toen nog geen
onafhankelijk toezicht was (ontstond door een scheiding in leiding en eigendom).
Belangrijkste theorieën (4) voor de behoefte van een accountantscontrole: (VIVA)
1. Verzekeringstheorie: controle kosten worden gezien als een premie voor het
overdragen van onjuiste informatie.
2. Informatietheorie: het risico dat onjuiste informatie wordt verschaft. Gaat om de
relatie tussen het management en het maatschappelijk verkeer. De
accountantscontrole zorgt voor een meer efficiënte markt.
3. Vertrouwenstheorie: bestaansrecht van de accountantscontrole is afhankelijk van
het vertrouwen dat de controle van de accountant wekt bij het maatschappelijk
verkeer.
4. Agency-theorie: richt zich op de scheiding tussen leiding (management = agent) en
eigendom (aandeelhouders = principaal) en de daarbij horende tegengestelde
belangen.
Structuur van wet-en-regelgeving voor het accountantsberoep is als volgt: wetgeving,
verordeningen en nadere voorschriften. De verordeningen en nadere voorschriften zitten
verankerd in de wet op het accountantsberoep (Wab), waarmee de verordeningen en
nadere voorschriften ook een wettelijke status hebben.
Wetgeving:
- Wet op het accountantsberoep (Wab)
- Wet toezicht accountantsorganisatie (Wta)
Verordeningen:
- Verordening gedrags- en beroepsregels accountants (VGBA)
- Verordening inzake de onafhankelijkheid van accountants bij assuranceopdrachten
(ViO)
Nadere voorschriften:
- NV accountantskantoren – assurace (RA)
- Permanente educatie
1
,Als een accountant is ingeschreven bij de NBA moet hij zich houden aan de beginselen van
de VGBA. De VGBA geeft de accountant een handvat bij het oplossen van ethische
dilemma’s en bevat de waarden van het accountantsberoep.
1. De accountant dient op te treden in het algemeen belang en daarin zijn
verantwoordelijkheid nemen.
In verordeningen is de wetgeving uitgewerkt en in nadere voorschriften worden
onderwerpen uit verordeningen weer verder uitgewerkt.
Wta: bevat regelgeving voor externe accountants die wettelijke controles uitvoeren m.b.t.
de onafhankelijkheid die bij deze uitvoering moet worden nageleefd. De Vio werkt de
regels die in de Wta staan uit.
Wet: een algemeen verbindend voorschrift (Wta)
Soorten opdrachten:
1. Assurance opdrachten: opdrachten waarvoor de accountant een vorm van
zekerheid geeft bij een object van onderzoek
a. Controle opdracht of andere assurance opdrachten
2. Overige opdrachten: geven geen zekerheid aan derde gebruiker en zijn daarmee niet
bedoeld om het vertrouwen in het object van onderzoek bij andere gebruikers dan
de verantwoordelijke partij te verstrekken.
a. Aan assurance verwante opdrachten = overeengekomen specifieke
werkzaamheden
b. Belastingaangifte
c. Consultancy en adviesopdrachten
2
,Stramien voor assurance opdrachten
Geeft elementen en doelstellingen van AssuOpdr
- Als opdracht niet is bedoeld om vertrouwen bij andere gebruikers dan de
verantwoordelijke partij te versterken = aan assurance verwante opdrachten.
In NV COS is het stramien voor assurance opdrachten opgenomen. Hierbij wordt
onderscheidt gemaakt tussen assurance, aan assurance verwante en overige opdrachten.
Assurance opdracht: een opdracht waarbij een accountant een conclusie formuleert die
bedoeld is om het vertrouwen van de beoogde gebruikers (die niet de verantwoordelijke
partij is) te versterken. Heeft volgende elementen:
1. Drie betrokken partijen
2. Een object van onderzoek
3. Criteria waaraan wordt getoetst
4. Een conclusie die wordt getrokken door de accountant
Attestopdracht: onderzoek naar de bewering (uitspraken) van de verantwoordelijke partij.
(Accountant onderzoekt de conclusie, niet object van onderzoek).
Direct reporting-opdracht: accountant onderzoekt niet de bewering van de
verantwoordelijke partij maar direct het object van onderzoek. ( Hier wordt geen
onderzoek uitgevoerd ten aanzien van de bewering).
Voor een opdrachtacceptatie (5) is van belang:
1. Integere controle cliënt
2. Stramien voor assurance opdrachten (referentiekader)
3. ViO (onafhankelijkheid)
4. VGBA
5. Standaard 210 (voorwaarde controleopdracht)
Wat is de relatie tussen de ViO en VGBA en de ViO en de Wta?
1. Regels voor onafhankelijkheid zijn uitgewerkt in ViO. Door onafhankelijk te zijn
maakt de accountant zijn objectieve en integere houding (2 VGBA beginselen) als het
ware ‘zichtbaar’ voor de gebruikers.
2. Regels voor onafhankelijkheid zijn uitgewerkt in ViO. De Wta bevat tevens regels
voor accountants die wettelijke controles uitvoeren m.b.t. de onafhankelijkheid
vullen elkaar aan.
Onafhankelijkheid aspecten accountant:
1. Onafhankelijkheid in wezen = geesteshouding van accountant (persoonlijkheid)
2. Onafhankelijk in schijn = het optreden in de praktijk zoals die door andere wordt
opgemerkt.
3
, Clientaanvaarding factoren (7) (Wil ik deze klant accepteren?):
1. Reputatie van eigenaren en management
2. Wijze waarop de interne beheersing van de entiteit geregeld is
3. Stand van de belastingaangiften
4. Verloop van personeel
5. Aanwijzingen voor illegale activiteiten
6. De bereidheid tot het voldoen van declaraties
7. De reden waarom van accountant gewisseld is
Opdrachtaanvaarding factoren (7) (Kan ik deze klant accepteren, vanuit jezelf):
1. Deskundigheid en ervaring team
2. Naleving van fundamentele beginselen (= VGBA)
3. Naleving onafhankelijkheid (= ViO)
4. Aanvaardbaarheid verslaggevingsstelsel
5. Minimale inrichting interne beheersing
6. Verantwoordelijkheden management
7. Beperkingen in de reikwijdte van de controleopdracht
Bedrijfsverkenning:
1. Omgevingsanalyse
2. Aard van entiteit
3. Doelstellingen en strategieën en de daarmee verband houdende risico’s
4. Meting en beoordeling van de financiële prestaties van de entiteit
Het doel van de jaarrekening is het afleggen van verantwoording (=
verantwoordingsfunctie) door het bestuur en het verschaffen van informatie voor het
nemen van economische beslissingen (= beslissingsfunctie) aan gebruikers.
Materialiteit: betreft de kritische grens waarbij het weglaten of het onjuist weergeven
daarvan de economische beslissingen van gebruikers van de jaarrekening zouden kunnen
beïnvloeden. (Er is dus een MOGELIJKHEID).
Materialiteit is afhankelijk van de omstandigheden, en wordt beïnvloed door de omvang
(kwantitatief) en aard (kwalitatief) van een afwijking.
- Is niet gericht op individuele gebruikers, maar op gebruikers als groep
Een afwijking is kwantitatief materieel indien de gebruiker van de jaarrekening op basis van
de omvang van de afwijking een andere economische beslissing zou kunnen nemen. Een
afwijking is kwalitatief materieel indien de gebruiker van de jaarrekening op basis van de
aard van de afwijking een andere economische beslissing zou kunnen nemen.
Voor het bepalen van de materialiteit van de jaarrekeningcontrole houd je rekening met het
perspectief en het belang van de gebruikers (NV COS 320): Wie zijn de gebruikers, en welke
belangen en behoefte hebben zij? Zo kijken investeerders meer naar winsten voor
belastingen en banken meer naar de financiële ratio’s (solvabiliteit).
4
