Orthopedagogiek
Hoorcollege 1: Werken in het gedwongen kader:
Het verschil tussen het vrijwillige kader en gedwongen kader in de hulpverlening
aan jeugdigen en hun ouders.
Het verschil tussen een civielrechtelijke procedure en een strafrechtelijke
procedure in de hulpverlening aan jeugdigen en hun ouders.
Wat het betekent als ouders gezag hebben over een jeugdige.
In welke situaties kinderbeschermingsmaatregelen worden toegepast.
Welke taken en verantwoordelijkheden verschillende organisaties en instanties
hebben als er een kinderbeschermingsmaatregel wordt uitgesproken.
De (juridische) procedure als er een kinderbeschermingsmaatregel wordt
uitgesproken.
Hoorcollege 2: Kindermishandeling en seksueel misbruik:
Welke vormen van kindermishandeling aanwezig kunnen zijn binnen een
gezinscontext
Herkent de verschillende signalen van kindermishandeling en seksueel misbruik
Gevolgen van kindermishandeling en seksueel misbruik kunnen hebben op de
ontwikkeling van het kind en het functioneren van een gezinssysteem
De verschillende stappen van de meldcode
Beschrijft hoe verschillende interventies toegepast kunnen worden als er sprake
is van kindermishandeling of seksueel misbruik
Beschrijft welke stappen gezet moeten worden om de veiligheid van kinderen in
een onveilige gezinscontext te vergroten
Beschrijft hoe het vlaggensysteem toegepast kan worden om seksueel gedrag
bespreekbaar te maken
Hoorcollege 3: Delinquent gedrag, jeugdcriminaliteit en jeugdstrafrecht:
Beschrijft wanneer er sprake is van delinquent gedrag en jeugdcriminaliteit
Beschrijft welke factoren ten grondslag kunnen liggen aan delinquent gedrag en
jeugdcriminaliteit
Beschrijft wat de mogelijke gevolgen van delinquent gedrag op de ontwikkeling
van jeugdigen kunnen zijn en het opvoedproces van ouders
Welke interventies ingezet kunnen worden bij jeugdigen met delinquent gedrag
Hoorcollege 4: Residentieel en systeemgericht werken in het gedwongen kader
Beschrijft wanneer een jeugdige gedwongen uit huis wordt geplaatst
Welke vormen van (gesloten) residentiële settingen er zijn voor jeugdigen
Beschrijft hoe een pedagogisch klimaat kan worden neergezet binnen een
(gesloten) residentiele setting
Beschrijft hoe een behandeltraject er uit ziet voor jeugdigen binnen een (gesloten)
residentiele setting en op welke wijze ouders betrokken worden
Onderbouwt hoe het systeem gericht werken toegepast kan worden in het
gedwongen kader
Legt uit wat de meest toegepaste interventies/ methodieken zijn vanuit het
systeemgericht werken in het gedwongen kader
,Hoorcollege 5: Jeugdigen met een trauma en stress gerelateerde stoornis:
De criteria van verschillende trauma en stress gerelateerde stoornissen
Welke factoren ten grondslag kunnen liggen aan de ontwikkeling van een trauma
en stress gerelateerde stoornis
Welke gevolgen trauma en stress gerelateerde stoornissen mogelijk kunnen
hebben op de ontwikkeling van een jeugdige en het opvoedproces van ouders
Welke interventies ingezet kunnen worden bij trauma en stress gerelateerde
stoornissen en stemt deze af met betrokkenen
Hoorcollege 6: Jeugdigen met een (borderlinde) persoonlijkheidsstoornis:
Criteria van een persoonlijkheidsstoornis en in het specifiek de borderline
persoonlijkheidsstoornis
Welke factoren ten grondslag kunnen liggen aan de ontwikkeling van een
(borderline) persoonlijkheidsstoornis
Welke gevolgen (borderline) persoonlijkheidsstoornissen mogelijk kunnen hebben
op de ontwikkeling van een jeugdige en het opvoedproces van ouders
Welke interventies ingezet kunnen worden bij een (borderline)
persoonlijkheidsstoornis en stemt deze af met betrokkenen
Hoorcollege 7: Jeugdigen met een gedragsstoornis:
Criteria van verschillende gedragsstoornissen
Welke factoren ten grondslag kunnen liggen aan de ontwikkeling van een
gedragsstoornis
Welke gevolgen gedragsstoornissen mogelijk kunnen hebben op de ontwikkeling
van een jeugdige en het opvoedproces van ouders
Welke interventies ingezet kunnen worden bij gedragsstoornissen en stemt deze
af met betrokkenen
Hoorcollege 8: Jeugdigen met een stemmingsstoornis:
Criteria van verschillende stemmingsstoornissen
Welke factoren ten grondslag kunnen liggen aan de ontwikkeling van een
stemmingsstoornis
Welke gevolgen stemmingsstoornissen mogelijk kunnen gebben op de
ontwikkeling van een jeugdige en het opvoedproces van ouders
Welke interventies ingezet kunnen worden bij stemmingsstoornissen en stemt
deze af met betrokkenen
Hoorcollege 9: Jeugdigen met een eetstoornis:
Criteria van verschillende eetstoornissen
Welke factoren ten grondslag kunnen liggen aan de ontwikkeling van een
eetstoornis
Welke gevolgen eetstoornissen mogelijk kunnen hebben op de ontwikkeling van
een jeugdige en het opvoedproces van ouders
Welke interventies ingezet kunnen worden bij eetstoornissen en stemt deze af
met betrokkenen
,Hoorcollege 10: Jeugdigen met een middel gerelateerde- en/ of
verslavingsstoornis:
Criteria van middelengebruik en verslaving
Welke factoren ten grondslag kunnen liggen aan de ontwikkeling van
middelengebruik en verslaving
Welke gevolgen middelengebruik en verslaving mogelijk kunnen hebben op de
ontwikkeling van een jeugdige en het opvoedproces van ouders
Welke interventies ingezet kunnen worden bij middelengebruik en verslaving en
stemt deze af met betrokkenen
Hoorcollege 11: Jeugdigen met een psychose of schizofrenie:
Criteria van een psychose en schizofrenie
Welke factoren ten grondslag kunnen liggen aan de ontwikkeling van een
psychose of schizofrenie
Welke gevolgen een psychose of schizofrenie mogelijk kunnen hebben op de
ontwikkeling van een jeugdige en het opvoedproces van ouders
Welke interventies ingezet kunnen worden bij een psychose of schizofrenie en
stemt deze af met betrokkenen
Hoorcollege 1: Werken in het gedwongen kader
, Civiel jeugdrecht en kinderbescherming
Vrijwillig drang dwang
Ouderlijk gezag
Gezag: aan de ene kant verantwoordelijk voor het welzijn van het kind en aan de
andere kant een vertegenwoordiger in rechterlijke en officiële handelingen die
rondom het kind gelden. Brengt plichten en rechten met zich mee
Rijksoverheid:
“Een ouder die gezag over een kind heeft, moet het kind verzorgen en opvoeden.
Daarnaast mag de ouder officiële handelingen uitvoeren voor het kind. Zoals een
handtekening zetten voor de aanvraag van een paspoort.”
Burgerlijk Wetboek:
“Het gezag heeft betrekking op de persoon van de minderjarige, het bewind over zijn
vermogen en zijn vertegenwoordiging in burgerlijke handelingen, zowel in als buiten
rechte.”
Wie heeft gezag?
• Maximaal 2 ouders (zonder curatele = geen beslissingsbevoegdheid of
beïnvloedende beperking = psychose o.i.d.)
• Formele relatie ouders (getrouwd of geregistreerd ouderschap) = automatisch
samen gezag
• Geen formele relatie tussen ouders = niet automatisch samen gezag
− Regelen via:
o Erkenning
o Gezamenlijk verzoek gezag
Belangrijk bij uit elkaar gaan!
• Ouder en niet-ouder -> samen gezag ook mogelijk
• Eenhoofdig gezag
− Klemcriterium, als moeder kan aangeven dat het kind klem komt te zitten
− Stoornis/ernstige ziekte, geschiedenis mishandeling
Richting een kinderbeschermingsmaatregel
Als ouders:
• Zich niet aan de wet houden (leerplicht, verbod kinderarbeid)
• De lichamelijke of geestelijke ontwikkeling van het kind bedreigen
• Niet in staat zijn voor het kind te zorgen en vaardigheden te verbeteren
Route naar kinderbeschermingsmaatregel (niet verder met gezinsbegeleiding)
1. Melding bij Raad voor de Kinderbescherming (door: Gemeente,
Jeugdhulporganisatie, Gecertificeerde instelling of Veilig Thuis)
↓
1a. Tussenstap: Jeugdbeschermingstafel: tafel met ouders, jeugdbeschermer,
gedragswetenschapper -> kijken of er in vrijwillig kader echt niks meer mogelijk is
↓
2. Raadsonderzoek: informatie verzamelen, in gesprek met ouders, betrokkenen
↓
3. Indienen verzoek rechter: door raadsonderzoeker, rechter beslist
↓
4. Kinderbeschermingsmaatregel: bijv. ondertoezichtstelling
Hoorcollege 1: Werken in het gedwongen kader:
Het verschil tussen het vrijwillige kader en gedwongen kader in de hulpverlening
aan jeugdigen en hun ouders.
Het verschil tussen een civielrechtelijke procedure en een strafrechtelijke
procedure in de hulpverlening aan jeugdigen en hun ouders.
Wat het betekent als ouders gezag hebben over een jeugdige.
In welke situaties kinderbeschermingsmaatregelen worden toegepast.
Welke taken en verantwoordelijkheden verschillende organisaties en instanties
hebben als er een kinderbeschermingsmaatregel wordt uitgesproken.
De (juridische) procedure als er een kinderbeschermingsmaatregel wordt
uitgesproken.
Hoorcollege 2: Kindermishandeling en seksueel misbruik:
Welke vormen van kindermishandeling aanwezig kunnen zijn binnen een
gezinscontext
Herkent de verschillende signalen van kindermishandeling en seksueel misbruik
Gevolgen van kindermishandeling en seksueel misbruik kunnen hebben op de
ontwikkeling van het kind en het functioneren van een gezinssysteem
De verschillende stappen van de meldcode
Beschrijft hoe verschillende interventies toegepast kunnen worden als er sprake
is van kindermishandeling of seksueel misbruik
Beschrijft welke stappen gezet moeten worden om de veiligheid van kinderen in
een onveilige gezinscontext te vergroten
Beschrijft hoe het vlaggensysteem toegepast kan worden om seksueel gedrag
bespreekbaar te maken
Hoorcollege 3: Delinquent gedrag, jeugdcriminaliteit en jeugdstrafrecht:
Beschrijft wanneer er sprake is van delinquent gedrag en jeugdcriminaliteit
Beschrijft welke factoren ten grondslag kunnen liggen aan delinquent gedrag en
jeugdcriminaliteit
Beschrijft wat de mogelijke gevolgen van delinquent gedrag op de ontwikkeling
van jeugdigen kunnen zijn en het opvoedproces van ouders
Welke interventies ingezet kunnen worden bij jeugdigen met delinquent gedrag
Hoorcollege 4: Residentieel en systeemgericht werken in het gedwongen kader
Beschrijft wanneer een jeugdige gedwongen uit huis wordt geplaatst
Welke vormen van (gesloten) residentiële settingen er zijn voor jeugdigen
Beschrijft hoe een pedagogisch klimaat kan worden neergezet binnen een
(gesloten) residentiele setting
Beschrijft hoe een behandeltraject er uit ziet voor jeugdigen binnen een (gesloten)
residentiele setting en op welke wijze ouders betrokken worden
Onderbouwt hoe het systeem gericht werken toegepast kan worden in het
gedwongen kader
Legt uit wat de meest toegepaste interventies/ methodieken zijn vanuit het
systeemgericht werken in het gedwongen kader
,Hoorcollege 5: Jeugdigen met een trauma en stress gerelateerde stoornis:
De criteria van verschillende trauma en stress gerelateerde stoornissen
Welke factoren ten grondslag kunnen liggen aan de ontwikkeling van een trauma
en stress gerelateerde stoornis
Welke gevolgen trauma en stress gerelateerde stoornissen mogelijk kunnen
hebben op de ontwikkeling van een jeugdige en het opvoedproces van ouders
Welke interventies ingezet kunnen worden bij trauma en stress gerelateerde
stoornissen en stemt deze af met betrokkenen
Hoorcollege 6: Jeugdigen met een (borderlinde) persoonlijkheidsstoornis:
Criteria van een persoonlijkheidsstoornis en in het specifiek de borderline
persoonlijkheidsstoornis
Welke factoren ten grondslag kunnen liggen aan de ontwikkeling van een
(borderline) persoonlijkheidsstoornis
Welke gevolgen (borderline) persoonlijkheidsstoornissen mogelijk kunnen hebben
op de ontwikkeling van een jeugdige en het opvoedproces van ouders
Welke interventies ingezet kunnen worden bij een (borderline)
persoonlijkheidsstoornis en stemt deze af met betrokkenen
Hoorcollege 7: Jeugdigen met een gedragsstoornis:
Criteria van verschillende gedragsstoornissen
Welke factoren ten grondslag kunnen liggen aan de ontwikkeling van een
gedragsstoornis
Welke gevolgen gedragsstoornissen mogelijk kunnen hebben op de ontwikkeling
van een jeugdige en het opvoedproces van ouders
Welke interventies ingezet kunnen worden bij gedragsstoornissen en stemt deze
af met betrokkenen
Hoorcollege 8: Jeugdigen met een stemmingsstoornis:
Criteria van verschillende stemmingsstoornissen
Welke factoren ten grondslag kunnen liggen aan de ontwikkeling van een
stemmingsstoornis
Welke gevolgen stemmingsstoornissen mogelijk kunnen gebben op de
ontwikkeling van een jeugdige en het opvoedproces van ouders
Welke interventies ingezet kunnen worden bij stemmingsstoornissen en stemt
deze af met betrokkenen
Hoorcollege 9: Jeugdigen met een eetstoornis:
Criteria van verschillende eetstoornissen
Welke factoren ten grondslag kunnen liggen aan de ontwikkeling van een
eetstoornis
Welke gevolgen eetstoornissen mogelijk kunnen hebben op de ontwikkeling van
een jeugdige en het opvoedproces van ouders
Welke interventies ingezet kunnen worden bij eetstoornissen en stemt deze af
met betrokkenen
,Hoorcollege 10: Jeugdigen met een middel gerelateerde- en/ of
verslavingsstoornis:
Criteria van middelengebruik en verslaving
Welke factoren ten grondslag kunnen liggen aan de ontwikkeling van
middelengebruik en verslaving
Welke gevolgen middelengebruik en verslaving mogelijk kunnen hebben op de
ontwikkeling van een jeugdige en het opvoedproces van ouders
Welke interventies ingezet kunnen worden bij middelengebruik en verslaving en
stemt deze af met betrokkenen
Hoorcollege 11: Jeugdigen met een psychose of schizofrenie:
Criteria van een psychose en schizofrenie
Welke factoren ten grondslag kunnen liggen aan de ontwikkeling van een
psychose of schizofrenie
Welke gevolgen een psychose of schizofrenie mogelijk kunnen hebben op de
ontwikkeling van een jeugdige en het opvoedproces van ouders
Welke interventies ingezet kunnen worden bij een psychose of schizofrenie en
stemt deze af met betrokkenen
Hoorcollege 1: Werken in het gedwongen kader
, Civiel jeugdrecht en kinderbescherming
Vrijwillig drang dwang
Ouderlijk gezag
Gezag: aan de ene kant verantwoordelijk voor het welzijn van het kind en aan de
andere kant een vertegenwoordiger in rechterlijke en officiële handelingen die
rondom het kind gelden. Brengt plichten en rechten met zich mee
Rijksoverheid:
“Een ouder die gezag over een kind heeft, moet het kind verzorgen en opvoeden.
Daarnaast mag de ouder officiële handelingen uitvoeren voor het kind. Zoals een
handtekening zetten voor de aanvraag van een paspoort.”
Burgerlijk Wetboek:
“Het gezag heeft betrekking op de persoon van de minderjarige, het bewind over zijn
vermogen en zijn vertegenwoordiging in burgerlijke handelingen, zowel in als buiten
rechte.”
Wie heeft gezag?
• Maximaal 2 ouders (zonder curatele = geen beslissingsbevoegdheid of
beïnvloedende beperking = psychose o.i.d.)
• Formele relatie ouders (getrouwd of geregistreerd ouderschap) = automatisch
samen gezag
• Geen formele relatie tussen ouders = niet automatisch samen gezag
− Regelen via:
o Erkenning
o Gezamenlijk verzoek gezag
Belangrijk bij uit elkaar gaan!
• Ouder en niet-ouder -> samen gezag ook mogelijk
• Eenhoofdig gezag
− Klemcriterium, als moeder kan aangeven dat het kind klem komt te zitten
− Stoornis/ernstige ziekte, geschiedenis mishandeling
Richting een kinderbeschermingsmaatregel
Als ouders:
• Zich niet aan de wet houden (leerplicht, verbod kinderarbeid)
• De lichamelijke of geestelijke ontwikkeling van het kind bedreigen
• Niet in staat zijn voor het kind te zorgen en vaardigheden te verbeteren
Route naar kinderbeschermingsmaatregel (niet verder met gezinsbegeleiding)
1. Melding bij Raad voor de Kinderbescherming (door: Gemeente,
Jeugdhulporganisatie, Gecertificeerde instelling of Veilig Thuis)
↓
1a. Tussenstap: Jeugdbeschermingstafel: tafel met ouders, jeugdbeschermer,
gedragswetenschapper -> kijken of er in vrijwillig kader echt niks meer mogelijk is
↓
2. Raadsonderzoek: informatie verzamelen, in gesprek met ouders, betrokkenen
↓
3. Indienen verzoek rechter: door raadsonderzoeker, rechter beslist
↓
4. Kinderbeschermingsmaatregel: bijv. ondertoezichtstelling
