SPRAAK
JAAR 1 EN 2
MARIT KLEPKE
0942932
LOGOPEDIE JAAR 3
,Inhoud
Jaar 1......................................................................................................................................................1
Articuleren..........................................................................................................................................1
Schema van Levelt..............................................................................................................................2
Indeling Spraakklanken.......................................................................................................................2
1. Klinkers (vocalen)........................................................................................................................2
2. drifttongen..................................................................................................................................3
3. medeklinkers (consonanten)......................................................................................................3
Coarticulatie (onbewust)....................................................................................................................4
fonetische articulatieonderzoeken.....................................................................................................4
Distorsies............................................................................................................................................4
Terminologie mond............................................................................................................................5
Afwijkende mondgewoontes..............................................................................................................6
OMFT..................................................................................................................................................6
Riper methode (voor fonetische stoornissen uitspraakfouten en fonologische stoornissen) ............7
Jaar 2....................................................................................................................................................10
Processen betrokken bij taal en spraak............................................................................................10
Beers contrastgraden.......................................................................................................................10
fonologische processen/ vereenvoudigingsprocessen.....................................................................12
Metaphon.........................................................................................................................................12
Behandeling substitutieprocessen................................................................................................14
Behandeling syllabestructuurprocessen.......................................................................................14
Verschil fonetisch en fonologisch:....................................................................................................14
Hodson & Paden Onderzoek - Articulatie (2013)..............................................................................15
Onderzoek H&P............................................................................................................................15
Kies voor de 1e cyclus: doelpatronen (opbouw methaphon in primaire (eerste patronen die je
oefent in een cyclus) volgorde, dit moet je kunnen voor assessment).........................................15
Wat is een behandelcyclus...........................................................................................................15
Recycling.......................................................................................................................................15
Voorbeelden van fonologisch bewustzijn.........................................................................................16
Spontane taalanalyse: FAN...............................................................................................................17
Jaar 1
Articuleren
Bij het leren articuleren moeten kinderen twee vaardigheden verwerven:
1
, Fonetiek: spraakklankproductie
Bewegingen, die noodzakelijk zijn voor de productie van verschillende spraakklanken
Fonologie: Klankleer
Kenmerken van klanken, hoe zijn klanken gegroepeerd.
Schema van Levelt
Indeling Spraakklanken
1. Klinkers (vocalen)
• Stembandtrilling
• Open spraakkanaal met bepaalde vorm
• Oraal (door de mond)
• Nauwelijks of geen obstructie
Indeling vocalen
• Horizontale tongbewegingen
• Verticale tongbewegingen
• Lippen
Distinctieve kenmerken vocalen
• Plaats van constrictie (horizontaal)
• Voor - centraal - achter
• Voor → /i/, achter → /u/
• Klinkerhoogte/ mate van constrictie (verticaal)
• Hoog – midden - laag
• Hoge tongrug → /i/, midden → /e/, laag → /a/
• Lipronding
• Gerond, ongerond (spreiding)
• Gerond → /u/, ongerond → /i/
2
JAAR 1 EN 2
MARIT KLEPKE
0942932
LOGOPEDIE JAAR 3
,Inhoud
Jaar 1......................................................................................................................................................1
Articuleren..........................................................................................................................................1
Schema van Levelt..............................................................................................................................2
Indeling Spraakklanken.......................................................................................................................2
1. Klinkers (vocalen)........................................................................................................................2
2. drifttongen..................................................................................................................................3
3. medeklinkers (consonanten)......................................................................................................3
Coarticulatie (onbewust)....................................................................................................................4
fonetische articulatieonderzoeken.....................................................................................................4
Distorsies............................................................................................................................................4
Terminologie mond............................................................................................................................5
Afwijkende mondgewoontes..............................................................................................................6
OMFT..................................................................................................................................................6
Riper methode (voor fonetische stoornissen uitspraakfouten en fonologische stoornissen) ............7
Jaar 2....................................................................................................................................................10
Processen betrokken bij taal en spraak............................................................................................10
Beers contrastgraden.......................................................................................................................10
fonologische processen/ vereenvoudigingsprocessen.....................................................................12
Metaphon.........................................................................................................................................12
Behandeling substitutieprocessen................................................................................................14
Behandeling syllabestructuurprocessen.......................................................................................14
Verschil fonetisch en fonologisch:....................................................................................................14
Hodson & Paden Onderzoek - Articulatie (2013)..............................................................................15
Onderzoek H&P............................................................................................................................15
Kies voor de 1e cyclus: doelpatronen (opbouw methaphon in primaire (eerste patronen die je
oefent in een cyclus) volgorde, dit moet je kunnen voor assessment).........................................15
Wat is een behandelcyclus...........................................................................................................15
Recycling.......................................................................................................................................15
Voorbeelden van fonologisch bewustzijn.........................................................................................16
Spontane taalanalyse: FAN...............................................................................................................17
Jaar 1
Articuleren
Bij het leren articuleren moeten kinderen twee vaardigheden verwerven:
1
, Fonetiek: spraakklankproductie
Bewegingen, die noodzakelijk zijn voor de productie van verschillende spraakklanken
Fonologie: Klankleer
Kenmerken van klanken, hoe zijn klanken gegroepeerd.
Schema van Levelt
Indeling Spraakklanken
1. Klinkers (vocalen)
• Stembandtrilling
• Open spraakkanaal met bepaalde vorm
• Oraal (door de mond)
• Nauwelijks of geen obstructie
Indeling vocalen
• Horizontale tongbewegingen
• Verticale tongbewegingen
• Lippen
Distinctieve kenmerken vocalen
• Plaats van constrictie (horizontaal)
• Voor - centraal - achter
• Voor → /i/, achter → /u/
• Klinkerhoogte/ mate van constrictie (verticaal)
• Hoog – midden - laag
• Hoge tongrug → /i/, midden → /e/, laag → /a/
• Lipronding
• Gerond, ongerond (spreiding)
• Gerond → /u/, ongerond → /i/
2