Strafrecht samenvatting

Strafrecht
Hoofdstuk 1
1.1
Rechtsgebied is verbonden met zaken als moraal, veiligheid en rechtvaardigheid

1.2

Het strafrecht regelt wie straf kan krijgen en waarvoor
Twee burgers hebben civielrechtelijk geschil  overheid blijft erbuiten




Bestuursrecht = regelt onder meer de wijze waarop het openbaar bestuur moet
functioneren bij het nemen van beslissingen die de burger direct of indirect raken
 Algemene wet bestuursrecht (Awb)
 Regelt ook verhoudingen tussen burger en staat
 Onder andere groot deel van verkeersdelicten worden bestuurlijke sancties
(boete) opgelegd
Burgers hebben civielrechtelijk Officier van justitie is de enige die
geschil een verdachte van een strafbaar feit
voor de (straf)rechter kan brengen
 Burger kan door advocaat  Hij vertegenwoordigt het
dagvaarding laten sturen naar de staatsorgaan dat belast is met
onafhankelijke rechter om vervolging van verdachten (=
kwestie voor te leggen Openbaar Ministerie)
 Onafhankelijke rechter neemt  Dagvaart verdachte, hij moet een
bindende beslissing verantwoording afleggen voor zijn
daden aan een rechter
Burgers kunnen elkaar niet dagvaarden voor gepleegde strafbare feiten
I. Civielrechtelijke dagvaarding
II. Strafrechtelijke dagvaarding
Eigenrichting (het recht in eigen hand nemen) is verboden




1

, 1.3

Doel straffen:
I. Preventie
II. Vergelding
Preventie
I Speciale preventie = een dader die in aanraking is gekomen met de gevolgen van
het overschrijden van een strafrechtelijke norm, zal de volgende keer wel 2 keer
nadenken voordat hij nog eens iets dergelijks doet
 Voorkomen / ontmoedigen om nog eens de fout in te gaan
 Voorwaardelijke straffen = worden niet uitgevoerd op voorwaarde dat de
veroordeelde zich gedurende de proeftijd niet opnieuw aan een strafbaar feit
schuldig maakt
II Generale preventie = een gestrafte moet een voorbeeld zijn dat potentiële
wetsovertreders afschrikt

1.4
Materieel strafrecht = bepaalt welk gedrag niet toegestaan is en welke personen
daarvoor kunnen worden gestraft
I. Strafbepaling
II. Uitsluiting van strafbaarheid (noodweer)
III. Uitbreiding van strafbaarheid (poging)
 Wetboek van Strafrecht
Formeel strafrecht / strafprocesrecht / strafvordering = bepaalt welke regels
moeten worden gevolg wanneer een norm van het materiële strafrecht (vermoedelijk)
is overtreden
 Wetboek van Strafvordering
Sanctierecht = betrekking op de voorwaarden waaronder bepaalde straffen mogen
worden opgelegd en ten uitvoer gelegd
 Wetboek van Strafrecht / Wetboek van Strafvordering
Wet in formele zin  Wet in materiële zin 
Wet die tot stand is gekomen door Geeft aan dat de betreffende wet
samenwerking tussen regering en algemene regels bevat die de burgers
Staten-Generaal binden
 Kan wet in formele zin zijn


1.5
Wetboeken = wetten waarin het algemene deel van strafrecht en het
strafprocesrecht is opgenomen
Commune strafrecht = het strafrecht dat in de wetboeken is opgenomen
Bijzondere strafwetten = strafbepalingen in andere wetten
 Strafbepalingen die behoren tot het materiële strafrecht, maar vaak ook
bevoegdheden die behoren tot het formele strafrecht




2

, }
Wegenverkeerswet 1994
Wet wapens en munitie Bijzondere strafwetten vormen
Opiumwet het bijzondere strafrecht
*Voorbeelden*
Algemene plaatselijke verordeningen (APV) van
gemeente:
Hierin worden allerlei gedragingen strafbaar gesteld die in een bepaalde gemeente
niet toegelaten zijn
↕
Het kan wel toegelaten zijn in een andere gemeente
Bijvoorbeeld: Rotterdam heeft een Havenverordering
! Bijzondere strafwet op gemeentelijk niveau

1.6
Wetboek van Strafrecht 
Boek 1: regelt de algemene Boek 2 & 3: strafbepalingen
leerstukken van materieel
strafrecht
- Regels met betrekking - Omschrijvingen van gedrag dat strafbaar is,
tot het sanctierecht met daarbij een aanduiding van de
- Enkele andere maximale straffen die mogen worden
onderwerpen opgelegd
Boek 2  misdrijven
Boek 3  overtredingen
Algemene leerstukken = zijn van toepassing op alle delicten die in het Wetboek van
Strafrecht strafbaar zijn gesteld en in beginsel ook op alle delicten die in de
bijzondere strafwetten zijn opgenomen
!!! Boeken  titels  afdelingen !!!
Wetboek van Strafvordering 
I Boek 1: Algemene bepalingen
o Belangrijkste bevoegdheden tijdens het opsporingsonderzoek worden
geregeld
II Boek 2: strafvordering in eerste aanleg
o Regelt de vervolgingsbeslissing van de officier van justitie en de hele
procedure voor de berechting van een verdachte door de rechtbank
o Hoger beroep = rechtsmiddel om de beslissing aan te vechten bij een hogere
instantie, als verdachte of openbaar ministerie het niet eens is met de
beslissing van de rechtbank
III Boek 3:
o Gewijd aan rechtsmiddelen
IV / V Boek 4 & 5:
o Van minder belang
VI Boek 6:
o Gewijd aan de tenuitvoerlegging

De wetboeken zijn tot stand gekomen tussen 1881 en 1921. De wetten worden nog
steeds gewijzigd

3

, 1.7
Internationaalrecht = recht dat tussen staten geldt
- Door verdragen kan Nederland verplicht zijn bepaald gedrag strafbaar te
stellen / bepaalde bevoegdheden in het leven te roepen
- EU-regels zijn supranationaalrechtelijk
Supranationaalrechtelijk = het gaat om regels die een internationale organisatie
oplegt waar de lidstaten bij die organisatie zich aan moeten houden
 EU / Hof van Justitie van de EU / EHRM (Europees Hof voor de Rechten van
de Mens)




4