Samenvatting 'Leidinggeven' - Karen Knispel

Leidinggeven
samenvatting
Hoofdstuk 1 – leidinggeven
Leiders zijn resultaatgericht en nemen anderen daar graag in mee. Zij hebben een
visie op de toekomst, weten wat ze willen bereiken en zien de weg om daar te
komen.

Leidinggeven = het doelgericht beïnvloeden van het gedrag van medewerkers.

 Doen ze wat ze moeten doen
 Doen ze het op een prettige manier
 Leidt dit tot het gewenste resultaat?

Er zijn twee aspecten van leidinggeven:

1. Mensgericht  het ondersteunen en ontwikkelingen van medewerkers, door
o.a. naar hen te luisteren, te coachen, advies te geven en ruimte te geven aan
hun ambities en ontwikkeling.
2. Taakgericht  het aansturen van medewerkers, zoals door te plannen, te
organiseren, te controleren en bij te sturen.

Stijl van leidinggeven = het gedragspatroon (de woorden en daden) van degene die
leidinggeeft, zoals het door anderen wordt ervaren.

Verschillende leidinggevende kunnen verschillende stijlen van leidinggeven laten
zien. Maar ook één leidinggevende kan variëren in zijn stijl.

Beide aspecten zijn belangrijk en moet je als leidinggevende ontwikkelen. Ondanks
ieders persoonlijke voorkeur voor bepaalde stijl is het belangrijk dat je je bewust bent
van jouw stijl van leidinggeven en het effect daarvan.

,Stijl 1: Vertellen (instrueren)

 Directief
 Duidelijke instructies wat, hoe, wanneer en waar.
 Weinig aandacht voor medewerker zelf.

Stijl 2: Verkopen (overtuigen)

 Directief
 Duidelijkheid van verwachtingen en geeft input hoe en wat de uitvoering van
de taak
 Oog voor behoefte van medewerker: steunt en begeleidt, motiveert en stelt
een beloning/resultaat in het vooruitzicht.
 Toon is van belang

Stijl 3: Participeren (coachen)

 Gericht op samenwerking en ontwikkeling van medewerkers
 Inzicht geven op manier van samenwerken en besluiten nemen en gaat uit
van consensus
 Laat mensen leren en stelt zich op als coach

Stijl 4: Delegeren (faciliteren)

 Verantwoordelijkheid over taakuitvoering overlaten aan medewerkers
 Geeft doelen aan maar laat andere vrij in de manier waarop zij deze doelen
bereiken
 Wordt op hoogte gesteld van vorderingen en fungeert als vangnet op
achtergrond

Elke stijl heeft zijn eigen kenmerken en effecten. Niet elke leidinggevende beheerst
elke stijl en niet elke stijl is geschikt in elke situatie. Om geode keus te maken is het
nodig om goed te kijken naar de medewerkers en de volgende twee vragen te
stellen:

 Kan de medewerker de taak uitvoeren (is hij bekwaam)?
 Wil de medewerker de taak uitvoeren (is hij bereid)?

Situatie 3 Situatie 2
De medewerker is De medewerker is
- niet bekwaam - wel bekwaam
- wel bereid - niet bereid

Situatie 4 Situatie 1
De medewerker is De medewerker is
- wel bekwaam - niet bekwaam
- wel bereid - niet bereid



o.b.v. jou inschatting van medewerker kies je de juiste stijl van leidinggeven. Situatie
1 = stijl 1. Situatie 2 = stijl 2 etc.



Situatie 3 Situatie 2

, De medewerker is: niet bekwaam/wel De medewerker is: wel bekwaam/niet
bereid bereid
De medewerker wil de taak graag uitvoeren, De medewerker kan het wel, maar wil om
maar kan nog niet zelfstandig. De een of andere reden nog niet. De
leidinggevende participeert, coacht, geeft leidinggevende moet actief motiveren en
inzicht en helpt medewerker met zijn opdracht aan medewerker verkopen. Hij
ontwikkelen. Wisselen ideeën uit en nemen moet beslissingen toelichten en vragen
samen besluiten beantwoorden.

Situatie 4 Situatie 1
De medewerker is: wel bekwaam/wel De medewerker is: niet bekwaam/niet
bereid bereid
De medewerker wil en kan de opdracht Als een medewerker iets niet kan en ook
uitvoeren. De leidinggevende faciliteert en niet wil, maar het moet gebeuren, dan zijn
delegeert de uitvoering van de taak. Hij blijft heldere instructie en strenge controle
verantwoordelijk voor eindresultaat. belangrijk. De leidinggevende vertelt stap
voor stap wat er moet gebeuren en gaat
goed na of de medewerker dat begrijpt.



Visie = kijk op de zaak.
Missie = kernactiviteiten van bedrijf en vertelt iets over markt waarin je actief bent.
 missieomschrijving: benoemen van principes (waarden en normen) van jou en de
onderneming.
Strategie = (langetermijn)plan waarin je aangeeft wat je wilt doen en hoe je dat wilt
bereiken.

Kortom: missie is waar je voor staat, visie geeft aan wat je wilt bereiken en strategie
laat zien hoe je dit wilt doen.

Een visie kan om verschillende redenen erg waardevol zijn:

 Geeft richting; je kan wel eens onzeker zijn als leider, een visie helpt je met
kiezen, besluiten nemen en richting geven aan je handelen.
 Is uitdagend; je hebt doel voor ogen, je wilt iets bereiken wat er nog niet is.
 Onderscheiden van andere organisaties; duidelijk waar je voor staat en wat je
nastreeft.
 Helpen met overleven; soms moet je veranderen, een andere kant op gaan.

Een visie is het resultaat van jarenlange levens- en werkervaring en is aan
verandering onderhevig. Dat neemt niet weg dat je je visie gericht en stapsgewijs
kunt aanscherpen. Dat kan door de volgende stappen te doorlopen:

Stap 1: analyseer de situatie
Situatieanalyse maken: informatie verzamelen van de markt en onderzoek de sterke
en zwakke kanten van jouw organisatie, dienst of product. Daarna maak je een
SWOT-analyse. Dit geeft je inzicht in je huidige situatie.

Stap 2: stel jezelf kritische vragen
Je stelt vragen over hetgeen dat je tot nu toe hebt vastgesteld. Ga bijvoorbeeld het
volgende na:

 Wat valt mij op?
 Waar krijg ik energie van?