Samenvatting Koop- en consumentenkoop
Hoofdstuk 1
Een voor de koopovereenkomst specifieke regel, de regel dat de verkoper de verkochte zaak
in eigendom moet overdragen (art. 7:9 BW), is te vinden in Boek 7 titel 7.1.
De koopovereenkomst is een wederkerige overeenkomst, evenals bijv. de
arbeidsovereenkomst of de verzekeringsovereenkomst.
Het BW wordt gekenmerkt door een ordening van de rechtsstof ‘van algemeen naar
bijzonder’. Men spreekt daarom wel van een gelaagde structuur.
Door de gelaagde structuur zijn veel van de op een koopovereenkomst toepasselijke regels
te vinden in boek 6 van BW.
Hoofdstuk 2
Het begrip koop staat in art. 7:1 BW. De kooptitel is van toepassing op de koop van zaken,
dat wil zeggen voor menselijk beheersing vatbare stoffelijke objecten (art. 3:2 BW).
Bij een koopovereenkomst is essentieel dat wordt aangegeven welke zaak of zaken worden
verkocht, dat wil zeggen: als de zaak niet vaststaat of bepaalbaar is, is de overeenkomst
nietig (art. 6:227 BW).
Het is van belang te weten of een bepaalde overeenkomst als koopovereenkomst
gekwalificeerd kan worden. Als dit niet het geval is, is immers de kooptitel niet van
toepassing.
Niet bij elke overeenkomst die een ‘koop’ is zijn steeds dezelfde regels van toepassing. Een
voor de kooptitel zeer belangrijk onderscheid is dat tussen consumenten en niet-
consumenten (art. 7:5 BW).
Als een consument een koop sluit met betrekking tot een roerende zaak, met een verkoper
die handelt in het kader van zijn handels-, bedrijfs-, ambachts-, of beroepsactiviteit, is dat
een consumentenkoop.
Men kan soms een overeenkomst sluiten die bepaalde kenmerken heeft van de koop maar
ook kenmerken van een ander soort in de wet nader geregelde overeenkomst, bijv. een
aannemingsovereenkomst. Men spreekt dan van een gemengde overeenkomst.
Bijzondere vormen van koop die niet in de wet zijn geregeld, zijn o.a. de koop met recht van
teruggave en de koop met recht van terugneming.
De overeenstemming tussen ruil en twee koopovereenkomsten (waarbij de koopsommen
tegen elkaar wegvallen) is zo groot dat een uitvoerige aparte regeling onnodig en
onwenselijk is. Ruil komt in de praktijk voor bij het inruilen van auto’s, grondruil en
aandelenruil (art. 7:49 en 7:50 BW).
, Volgens art. 6:217 BW komt een overeenkomst (dus ook een koop) tot stand door aanbod
en aanvaarding. Dit kan zowel mondeling als schriftelijk.
Art. 6:219 BW onderscheidt een herroepelijk aanbod, een onherroepelijk aanbod en een
vrijblijvend aanbod. Een herroepelijk aanbod kan nog worden herroepen zolang het niet
door de andere partij is aanvaard of mededeling van de aanvaarding is verzonden. Bij een
onherroepelijk aanbod kan dat niet. Als een aanbod een termijn noemt (‘dit aanbod geldt tot
3 maart’) is het gedurende deze termijn onherroepelijk. Men kan zijn aanbod voorzien van
de clausule ‘vrijblijvend’: dat heeft tot gevolg dat er bij aanvaarding wel een overeenkomst
tot stand komt, maar dat de aanbieder desondanks ‘onverwijld’ zijn aanbod kan herroepen,
waardoor (achteraf) de overeenkomst niet tot stand blijkt te zijn gekomen.
Als de verkoper of koper zijn verplichtingen niet nakomt, gelden de regels die in het
algemeen zijn gegeven voor de niet-nakoming van een overeenkomst (art. 6:74 en 6:75, 81-
83 BW).
Voor schadevergoeding of ontbinding is vereist dat de schuldenaar in verzuim is, tenzij
nakoming blijvend of tijdelijk onmogelijk is (art. 6:81 BW).
Het instellen van een vordering wordt vaak voorafgegaan door het beroep op een
opschortingsrecht (art. 6:262 BW). Op grond van deze bepaling kan bijv. de koper de betaling
opschorten als de te leveren zaak op het afgesproken moment niet wordt afgeleverd of als
deze gebreken blijkt te vertonen.
Hoofdstuk 3
De consument als ‘zwakke partij’ geniet in ons recht bijzondere aandacht en bescherming.
Zo ook bij koop. De regeling van de consumentenkoop maakt deel uit van een groter geheel
van consumentenbeschermende bepalingen.
Naast het materiële recht, dat de consument bepaalde rechten en bevoegdheden geeft, is
het formele recht, het procesrecht, van groot belang. Als de consument zijn rechten niet op
eenvoudige wijze geldend kan maken tegen kosten die in verhouding staan tot belang van de
zaak, is een goede bescherming een illusie.
De verplichtingen bij overeenkomsten op afstand en overeenkomst buiten de verkoopruimte.
Voor deze twee typen overeenkomsten gelden meer specifieke regels ten aanzien van
informatieverplichtingen (art. 6:230m BW). Verder heeft de consument bij deze
overeenkomsten het recht de overeenkomst binnen 14 dagen zonder opgave van redenen te
ontbinden.
In art. 6:230g wordt het begrip overeenkomst buiten de verkoopruimte gedefinieerd. In de
regeling van de overeenkomst ‘buiten de verkoopruimte’ is de crux dat de consument
benaderd is op een moment dat hij er niet echt op bedacht is dat de handelaar tot een
overeenkomst wil komen en dus wellicht een overeenkomst sluit die hij anders niet zou
hebben gesloten.
Hoofdstuk 1
Een voor de koopovereenkomst specifieke regel, de regel dat de verkoper de verkochte zaak
in eigendom moet overdragen (art. 7:9 BW), is te vinden in Boek 7 titel 7.1.
De koopovereenkomst is een wederkerige overeenkomst, evenals bijv. de
arbeidsovereenkomst of de verzekeringsovereenkomst.
Het BW wordt gekenmerkt door een ordening van de rechtsstof ‘van algemeen naar
bijzonder’. Men spreekt daarom wel van een gelaagde structuur.
Door de gelaagde structuur zijn veel van de op een koopovereenkomst toepasselijke regels
te vinden in boek 6 van BW.
Hoofdstuk 2
Het begrip koop staat in art. 7:1 BW. De kooptitel is van toepassing op de koop van zaken,
dat wil zeggen voor menselijk beheersing vatbare stoffelijke objecten (art. 3:2 BW).
Bij een koopovereenkomst is essentieel dat wordt aangegeven welke zaak of zaken worden
verkocht, dat wil zeggen: als de zaak niet vaststaat of bepaalbaar is, is de overeenkomst
nietig (art. 6:227 BW).
Het is van belang te weten of een bepaalde overeenkomst als koopovereenkomst
gekwalificeerd kan worden. Als dit niet het geval is, is immers de kooptitel niet van
toepassing.
Niet bij elke overeenkomst die een ‘koop’ is zijn steeds dezelfde regels van toepassing. Een
voor de kooptitel zeer belangrijk onderscheid is dat tussen consumenten en niet-
consumenten (art. 7:5 BW).
Als een consument een koop sluit met betrekking tot een roerende zaak, met een verkoper
die handelt in het kader van zijn handels-, bedrijfs-, ambachts-, of beroepsactiviteit, is dat
een consumentenkoop.
Men kan soms een overeenkomst sluiten die bepaalde kenmerken heeft van de koop maar
ook kenmerken van een ander soort in de wet nader geregelde overeenkomst, bijv. een
aannemingsovereenkomst. Men spreekt dan van een gemengde overeenkomst.
Bijzondere vormen van koop die niet in de wet zijn geregeld, zijn o.a. de koop met recht van
teruggave en de koop met recht van terugneming.
De overeenstemming tussen ruil en twee koopovereenkomsten (waarbij de koopsommen
tegen elkaar wegvallen) is zo groot dat een uitvoerige aparte regeling onnodig en
onwenselijk is. Ruil komt in de praktijk voor bij het inruilen van auto’s, grondruil en
aandelenruil (art. 7:49 en 7:50 BW).
, Volgens art. 6:217 BW komt een overeenkomst (dus ook een koop) tot stand door aanbod
en aanvaarding. Dit kan zowel mondeling als schriftelijk.
Art. 6:219 BW onderscheidt een herroepelijk aanbod, een onherroepelijk aanbod en een
vrijblijvend aanbod. Een herroepelijk aanbod kan nog worden herroepen zolang het niet
door de andere partij is aanvaard of mededeling van de aanvaarding is verzonden. Bij een
onherroepelijk aanbod kan dat niet. Als een aanbod een termijn noemt (‘dit aanbod geldt tot
3 maart’) is het gedurende deze termijn onherroepelijk. Men kan zijn aanbod voorzien van
de clausule ‘vrijblijvend’: dat heeft tot gevolg dat er bij aanvaarding wel een overeenkomst
tot stand komt, maar dat de aanbieder desondanks ‘onverwijld’ zijn aanbod kan herroepen,
waardoor (achteraf) de overeenkomst niet tot stand blijkt te zijn gekomen.
Als de verkoper of koper zijn verplichtingen niet nakomt, gelden de regels die in het
algemeen zijn gegeven voor de niet-nakoming van een overeenkomst (art. 6:74 en 6:75, 81-
83 BW).
Voor schadevergoeding of ontbinding is vereist dat de schuldenaar in verzuim is, tenzij
nakoming blijvend of tijdelijk onmogelijk is (art. 6:81 BW).
Het instellen van een vordering wordt vaak voorafgegaan door het beroep op een
opschortingsrecht (art. 6:262 BW). Op grond van deze bepaling kan bijv. de koper de betaling
opschorten als de te leveren zaak op het afgesproken moment niet wordt afgeleverd of als
deze gebreken blijkt te vertonen.
Hoofdstuk 3
De consument als ‘zwakke partij’ geniet in ons recht bijzondere aandacht en bescherming.
Zo ook bij koop. De regeling van de consumentenkoop maakt deel uit van een groter geheel
van consumentenbeschermende bepalingen.
Naast het materiële recht, dat de consument bepaalde rechten en bevoegdheden geeft, is
het formele recht, het procesrecht, van groot belang. Als de consument zijn rechten niet op
eenvoudige wijze geldend kan maken tegen kosten die in verhouding staan tot belang van de
zaak, is een goede bescherming een illusie.
De verplichtingen bij overeenkomsten op afstand en overeenkomst buiten de verkoopruimte.
Voor deze twee typen overeenkomsten gelden meer specifieke regels ten aanzien van
informatieverplichtingen (art. 6:230m BW). Verder heeft de consument bij deze
overeenkomsten het recht de overeenkomst binnen 14 dagen zonder opgave van redenen te
ontbinden.
In art. 6:230g wordt het begrip overeenkomst buiten de verkoopruimte gedefinieerd. In de
regeling van de overeenkomst ‘buiten de verkoopruimte’ is de crux dat de consument
benaderd is op een moment dat hij er niet echt op bedacht is dat de handelaar tot een
overeenkomst wil komen en dus wellicht een overeenkomst sluit die hij anders niet zou
hebben gesloten.
