BLOK 1
INTERNALISING DISORDERS
MASTER MENTAL HEALTH (2020 – 2021)
Taak 1 – normale en abnormale ontwikkeling van kinderen
Taak 2 – ik durf niet meer naar school
Taak 3 – ik zie het niet meer zitten…
Taak 4 – waarom gaat de pijn niet weg?
Taak 5 – het moet eruit…
Taak 6 – als je als kind niet op grote mensen kunt vertrouwen
,Taak 1 – normale en abnormale ontwikkeling van kinderen
1. Wat zijn de ontwikkelingstaken van het kind?
De mens kan gezien worden als ‘potje’ dat gevuld is met vele verschillende factoren en
eigenschappen. De combinatie van karakter, temperament en driften zorgen samen voor het
gedrag dat iemand laat zien.
De hoofddriften van de mensen zijn angst, agressie en seks. Elke baby wordt geboren met
deze drie driften. Bij vrouwen is angst het meest aanwezig, bij mannen is dit agressie. De
drift seks staat voor alles dat met het fysieke te maken heeft, zoals knuffelen, aanrakingen
en geslachtsgemeenschap. Deze drift is bij mannen en vrouwen even groot.
Babytijd
Tijdens de babytijd schiet het gedrag alle kanten op. we spreken van primair gedrag, gedrag
dat niet gecontroleerd wordt. Huilen is bij baby’s de primaire drift die het meeste voorkomt.
Primair gedrag vraagt om primaire actie en hier horen ouders voor te zorgen.
Babytijd en vroege peutertijd
De driften gaan alle kanten op en ouders moeten dit gedrag opvangen.
Peuter- en kleutertijd
Ouders gaan het gedrag begrenzen; het potje moet zich gaan aanpassen. Er komt een
zogenaamd rooster op het potje dat het primair gedrag moet beheersen en controleren. In
het begin ligt het rooster nog niet goed op het potje en is er nog veel sprake van primaire
driften.
Kleuter- en begin basisschoolperiode
De manier waarop het rooster geplaatst wordt, wordt beïnvloed door de ouders, normen en
waarden en voorbeelden die het kind krijgt. De ouders behoren het kind in deze periode
goed te beschermen, zodat het zich in alle rust kan ontwikkelen. Aan het begin van de
basisschool, wanneer het kind ongeveer 5 jaar oud is, ligt het rooster er enigszins goed op.
Kinderen kunnen hun driften en primair gedrag dan gedeeltelijk onder controle houden.
Basisschoolperiode
In deze periode komen er veel nieuwe ontwikkelingstaken en stressfactoren bij. Het rooster
blijft daardoor minder goed liggen, waardoor er meer primair gedrag ontstaat. Ouders en
leerkrachten moeten helpen met het rooster.
, Eind basisschool, begin voortgezet onderwijs
Tijdens deze fase begint de puberteit en ga je je afvragen wie je eigenlijk bent. Je gaat
opzoek naar een eigen identiteit, het aantal ontwikkelingstaken en stressfactoren worden
opnieuw vergroot en je hormonen worden steeds sterker, terwijl je lichaam en hersenen dit
nog niet aankunnen. Het potje en rooster gaan rammelen en de driften worden veel groter.
Op middelbare scholen vormt zich zo een bonte verzameling van allerlei verschillende
rammelende potjes.
Sommigen willen in deze periode hun rooster eraf gooien en laten dan veel primair gedrag
zien (externaliseren). Dit komt het meeste voor bij jongens. Anderen, vooral meisjes,
metselen hun rooster juist dicht en houden alles binnen (internaliseren). Pubers gaan zich
meer richten op het gedrag van anderen.
Wanneer ouders geen rooster bieden, ontwikkelt het potje zich niet goed en zie je vaak veel
meer primair gedrag. Er is vaak sprake van te veel stress van buitenaf. Ook wanneer een kind
te veel voorbeeldroosters heeft (bijvoorbeeld gescheiden ouders met nieuwe partners) kan
de ontwikkeling van het eigen rooster fout gaan.
Maar ook het kind zelf kan anders zijn, bijvoorbeeld door een ontwikkelingsstoornis,
waardoor het rooster niet past of het potje kapot is. Het is in deze situatie voor ouders lastig
om te bepalen of ze het gedrag maar steeds moeten opvangen of alles van buitenaf moeten
afschermen. Soms laten deze kinderen prima blokjesgedrag zien (gedrag dat door het
rooster gecontroleerd wordt) en het volgende moment vertonen ze compleet primair
gedrag. Het kan ook nog zo zijn dat een kind te veel heeft van een of meerdere driften of de
driften te sterk zijn.
Na de puberteit
Na de puberteit en het goed ontwikkelen van het rooster, ontstaan er ‘remblokjes’ (normen,
waarden, ego, IQ, zelfbeeld en dergelijke). Mensen met een hoger IQ hebben bijvoorbeeld
meer trucjes om hun primaire gedrag onder controle te houden. Echter, ook nadat je rooster
en de remblokjes helemaal ontwikkeld zijn, kan het zijn dat je rooster het begeeft. Dit kan
veroorzaakt worden door te veel stressfactoren in het leven.
, 2. Wat is de visie van belangrijke stromingen op deze specifieke ontwikkelingstaken?
Psychodynamisch perspectief: focus op innerlijke krachten
Geloven dat gedrag gemotiveerd wordt door innerlijke krachten uit de kindertijd waarvan
een persoon zich nauwelijks bewust is en waarover hij weinig controle heeft (auto-ongeluk
tijdens de kindertijd beïnvloedt de capaciteit om relaties aan te gaan tijdens de adolescentie).
Innerlijke krachten blijven gedrag gedurende het hele leven beïnvloeden.
Psychoanalytische theorie van Freud: onbewuste krachten zijn bepalend voor iemands
persoonlijkheid en gedrag. Vanwege hun verstorende aard zijn ze afgesloten van het
bewustzijn. Dit onbewuste is verantwoordelijk voor een groot deel van ons dagelijkse
gedrag.
INTERNALISING DISORDERS
MASTER MENTAL HEALTH (2020 – 2021)
Taak 1 – normale en abnormale ontwikkeling van kinderen
Taak 2 – ik durf niet meer naar school
Taak 3 – ik zie het niet meer zitten…
Taak 4 – waarom gaat de pijn niet weg?
Taak 5 – het moet eruit…
Taak 6 – als je als kind niet op grote mensen kunt vertrouwen
,Taak 1 – normale en abnormale ontwikkeling van kinderen
1. Wat zijn de ontwikkelingstaken van het kind?
De mens kan gezien worden als ‘potje’ dat gevuld is met vele verschillende factoren en
eigenschappen. De combinatie van karakter, temperament en driften zorgen samen voor het
gedrag dat iemand laat zien.
De hoofddriften van de mensen zijn angst, agressie en seks. Elke baby wordt geboren met
deze drie driften. Bij vrouwen is angst het meest aanwezig, bij mannen is dit agressie. De
drift seks staat voor alles dat met het fysieke te maken heeft, zoals knuffelen, aanrakingen
en geslachtsgemeenschap. Deze drift is bij mannen en vrouwen even groot.
Babytijd
Tijdens de babytijd schiet het gedrag alle kanten op. we spreken van primair gedrag, gedrag
dat niet gecontroleerd wordt. Huilen is bij baby’s de primaire drift die het meeste voorkomt.
Primair gedrag vraagt om primaire actie en hier horen ouders voor te zorgen.
Babytijd en vroege peutertijd
De driften gaan alle kanten op en ouders moeten dit gedrag opvangen.
Peuter- en kleutertijd
Ouders gaan het gedrag begrenzen; het potje moet zich gaan aanpassen. Er komt een
zogenaamd rooster op het potje dat het primair gedrag moet beheersen en controleren. In
het begin ligt het rooster nog niet goed op het potje en is er nog veel sprake van primaire
driften.
Kleuter- en begin basisschoolperiode
De manier waarop het rooster geplaatst wordt, wordt beïnvloed door de ouders, normen en
waarden en voorbeelden die het kind krijgt. De ouders behoren het kind in deze periode
goed te beschermen, zodat het zich in alle rust kan ontwikkelen. Aan het begin van de
basisschool, wanneer het kind ongeveer 5 jaar oud is, ligt het rooster er enigszins goed op.
Kinderen kunnen hun driften en primair gedrag dan gedeeltelijk onder controle houden.
Basisschoolperiode
In deze periode komen er veel nieuwe ontwikkelingstaken en stressfactoren bij. Het rooster
blijft daardoor minder goed liggen, waardoor er meer primair gedrag ontstaat. Ouders en
leerkrachten moeten helpen met het rooster.
, Eind basisschool, begin voortgezet onderwijs
Tijdens deze fase begint de puberteit en ga je je afvragen wie je eigenlijk bent. Je gaat
opzoek naar een eigen identiteit, het aantal ontwikkelingstaken en stressfactoren worden
opnieuw vergroot en je hormonen worden steeds sterker, terwijl je lichaam en hersenen dit
nog niet aankunnen. Het potje en rooster gaan rammelen en de driften worden veel groter.
Op middelbare scholen vormt zich zo een bonte verzameling van allerlei verschillende
rammelende potjes.
Sommigen willen in deze periode hun rooster eraf gooien en laten dan veel primair gedrag
zien (externaliseren). Dit komt het meeste voor bij jongens. Anderen, vooral meisjes,
metselen hun rooster juist dicht en houden alles binnen (internaliseren). Pubers gaan zich
meer richten op het gedrag van anderen.
Wanneer ouders geen rooster bieden, ontwikkelt het potje zich niet goed en zie je vaak veel
meer primair gedrag. Er is vaak sprake van te veel stress van buitenaf. Ook wanneer een kind
te veel voorbeeldroosters heeft (bijvoorbeeld gescheiden ouders met nieuwe partners) kan
de ontwikkeling van het eigen rooster fout gaan.
Maar ook het kind zelf kan anders zijn, bijvoorbeeld door een ontwikkelingsstoornis,
waardoor het rooster niet past of het potje kapot is. Het is in deze situatie voor ouders lastig
om te bepalen of ze het gedrag maar steeds moeten opvangen of alles van buitenaf moeten
afschermen. Soms laten deze kinderen prima blokjesgedrag zien (gedrag dat door het
rooster gecontroleerd wordt) en het volgende moment vertonen ze compleet primair
gedrag. Het kan ook nog zo zijn dat een kind te veel heeft van een of meerdere driften of de
driften te sterk zijn.
Na de puberteit
Na de puberteit en het goed ontwikkelen van het rooster, ontstaan er ‘remblokjes’ (normen,
waarden, ego, IQ, zelfbeeld en dergelijke). Mensen met een hoger IQ hebben bijvoorbeeld
meer trucjes om hun primaire gedrag onder controle te houden. Echter, ook nadat je rooster
en de remblokjes helemaal ontwikkeld zijn, kan het zijn dat je rooster het begeeft. Dit kan
veroorzaakt worden door te veel stressfactoren in het leven.
, 2. Wat is de visie van belangrijke stromingen op deze specifieke ontwikkelingstaken?
Psychodynamisch perspectief: focus op innerlijke krachten
Geloven dat gedrag gemotiveerd wordt door innerlijke krachten uit de kindertijd waarvan
een persoon zich nauwelijks bewust is en waarover hij weinig controle heeft (auto-ongeluk
tijdens de kindertijd beïnvloedt de capaciteit om relaties aan te gaan tijdens de adolescentie).
Innerlijke krachten blijven gedrag gedurende het hele leven beïnvloeden.
Psychoanalytische theorie van Freud: onbewuste krachten zijn bepalend voor iemands
persoonlijkheid en gedrag. Vanwege hun verstorende aard zijn ze afgesloten van het
bewustzijn. Dit onbewuste is verantwoordelijk voor een groot deel van ons dagelijkse
gedrag.
